Meslek liseleri teoriden ziyade mesleki anlamda uygulama esaslı eğitim veren lise türü olarak tanımlanıyor. Üniversite tercihlerinde meslek liselerinin ek puan ve M.T.O.K. (Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Kurumları) avantajları bulunduğunu belirten Tercih Danışmanı Nilgün Akçay, meslek lisesi mezunu öğrencilerinin birçoğunun bu haklardan haberinin olmadığını ifade etti.
Ek puan avantajlarıEk puan ve avantajları hakkında konuşan İzmir Kavram Meslek Yüksekokulu Eğitim Koçu ve Tercih Danışmanı Nilgün Akçay, “Ek puan meslek lisesi öğrencilerinin üniversite tercihlerinde kendi alanlarının devamı niteliğinde olan ön lisans yani iki yıllık programlara artı puan veren sistemin adıdır diyebiliriz. Ön lisans programlarını meslek lisesi mezunları dışında diğer lise türlerinden mezun olan adaylar tercih ettiklerinde 0,12 ile çarpılırken meslek lisesi öğrencilerimizin kendi alanlarının devamı niteliğindeki programları tercih ettiklerinde 0,18 ile çarpılmasıdır. Ayrıca, kılavuzda kendilerine ayrılan kısımları incelediklerinde mezun oldukları alanlar dışında farklı alanlarda da ek puan uygulaması olduğunu görebileceklerdir” dedi.
“Alan dışı tercih yapmak istediklerinde bu imkândan yararlanamayacaklar”Akçay, “Örneğin, çocuk gelişimi mezunu bir öğrencimiz, çocuk gelişimi programını, sosyal hizmetler programını tercih ettiklerinde ek puandan faydalanabilmektedir. Farklı bir alandan örnek vererek konuyu pekiştirelim; bilişim teknolojilerinden mezun olan öğrenci yine kendi alanında tercih yapabileceği gibi bilgi yönetimi, grafik tasarımı, insansız hava aracı teknolojisi ve operatörlüğü vs. programlarını tercih yaparak ek puan hakkını kullanabilecektir. Alan dışı tercih yapmak istediklerinde bu imkândan yararlanamayacaklardır.”
M.T.O.K. nedir?“M.T.O.K, Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Kurumlarının kısaltılmasıdır” diye konuşan Akçay, “Üniversite kılavuzunda bir bölümün yanında eğer M.T.O.K. yazıyorsa; bu, o bölüme öncelikli olarak mesleki ve teknik liselerden mezun olan öğrencilerin yerleşebileceği anlamına gelir. En önemli avantajı Teknoloji Fakültelerinde, Sanat ve Tasarım Fakültelerinde, İslami İlim Fakültelerinde yer alan ve yanında MTOK ibaresi bulunan 4 yıllık programlardır. Meslek lisesi mezunu aday öğrenciler bu fakültelerde sayısal, eşit ağırlık ve sözel alanda tercihlerde bulunabilirler. Özellikle sayısal alanda MTOK ibaresi olmayan mühendislik bölümlerinin başarı sıralamalarını kıyasladıklarında ciddi anlamda fark olduğunu göreceklerdir. Bu konuyu da örnekle açıklamak gerekirse, Marmara Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği 2021 son yerleşenin başarı sıralaması 32,672 iken yine aynı üniversitenin MTOK ile alan aynı bölümü ise 118,874 ile öğrenci alımını gerçekleştirmiştir. Öncelikli olarak meslek lisesi mezunu öğrencilerinin tercih yapabileceği bu alan dolmadığı takdirde Anadolu lisesi, fen lisesi gibi diğer lise türlerinden mezun olan öğrenciler de tercih edebileceklerdir. Burada bilmeleri gereken diğer bir konu ise öğrencilere bir sene bilimsel hazırlık nedeniyle Fen ve Matematik derslerinden eğitim verilir” ifadelerini kullandı.