Kampala
Afrika Birliği tarafından müzakerelere arabuluculuk yapmak üzere görevlendirilen Angola Devlet Başkanı Joao Lourenço, 6 Temmuz'da Angola'nın başkenti Luanda'da mini üçlü zirveye ev sahipliği yaptı.
Ruanda Devlet Başkanı Paul Kagame ile KDC Devlet Başkanı Felix Tshisekedi de zirveye katıldı.
Üçlü görüşme sonrası liderler, Ruanda ile KDC arasındaki krizin çözümü için "gerilimi azaltma süreci" üzerinde anlaşarak yeni bir yol haritası belirledi.
KDC Devlet Başkanlığı Twitter hesabından zirvenin sona ermesinden sonra yapılan açıklamada, "Üçlü, KDC ve Ruanda arasında gerilimi azaltma sürecine karar verdi." ifadesi kullanıldı.
Yol haritası belirlendi
Toplantı sonrası alınan kararları içeren yol haritası şema olarak yayınlandı.
Bu şemaya göre, Angola'nın gözetiminde, Ruanda-KDC ortak komisyonu kurulması kararlaştırıldı.
İki ülke, KDC'nin doğusunda faaliyet gösteren 23 Mart Hareketi'nin (M23) mevzilerden derhal geri çekilmesi ve Ruanda'nın Kurtuluşu İçin Demokratik Güçler'e (FDLR) karşı ortak mücadele verilmesi noktasında anlaşmaya vardı.
Yol haritasında, mültecilerin dönüşü için gerekli koşulların oluşturulması, her iki tarafın nefret söylemi ve saldırgan açıklamalardan uzak durması kararları üzerinde mutabık kalındı.
Ruanda, ülkesinde bulunan eski M23 savaşçılarının KDC'ye iadesi için gerekli işlemleri başlatmayı kabul etti.
Alınan kararlar kapsamında iki ülkenin toprak bütünlüğünün sağlanması ve Büyük Göller Bölgesi Uluslararası Konferansı (ICGLR) taahhütlerine uyulması noktasında anlaşmaya varıldı.
Öte yandan Ruanda ve KDC liderlerinin, 12 Temmuz'da Luanda'da tekrar bir araya geleceği açıklandı.
İki ülke arasındaki krizin kaynağı: M23
KDC’nin doğusunda faaliyet gösteren M23'ün Kasım 2021'de tekrar başlayan saldırıları bölgede yaşayan binlerce sivilin yerinden edilmesine ve Ruanda ile KDC arasında krize neden oldu.
KDC lideri Tshisekedi, 23 Mayıs'ta yaptığı açıklamada, Ruanda'yı altın, koltan ve kobalt gibi mineraller açısından zengin olan topraklarını kendi çıkarları için işgal etmeye çalışmakla ve M23 isyancılarını desteklemekle suçladı.
Hakkındaki iddiaları reddeden Ruanda Devlet Başkanı Kagame, 20 Haziran'da, KDC Devlet Başkanı Tshisekedi'nin Ruanda'yı suçlayarak sorumluluktan kaçtığını söyledi.
Ruanda hükümeti, 23 Mayıs ve 10 Haziran'da KDC tarafından ülke topraklarına top mermisi atıldığını ve bunun sonucunda yerleşim yerlerinin ve sivillerin zarar gördüğünü ileri sürdü.
Yaşanan gerginliğin ardından iki ülke arasındaki uçuşlar karşılıklı olarak durduruldu.
Çözüm için Doğu Afrika liderleri bir araya geldi
İki ülke arasındaki krizin çözümü için Doğu Afrika Topluluğu (EAC) Başkanı ve Kenya Devlet Başkanı Uhuru Kenyatta devreye girdi.
Kenyatta, 16 Haziran'da yaptığı yazılı açıklamada bölge ülkelerin liderlerine seslenerek KDC'ye asker gönderilmesi çağrısında bulundu.
EAC üyesi liderler, 22 Haziran'da Kenya'nın başkenti Nairobi'de bir araya geldi.
Yapılan görüşmenin ardından KDC'nin doğusuna asker gönderilmesi konusunda mutabık kalındığı duyuruldu.
Afrika Birliği Dönem Başkanı Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall, krizin çözümü için her iki ülke lideriyle görüşmeler gerçekleştirdi. Sall, liderlerin yüz yüze görüşmesini organize etmek ve arabuluculuk rolünü üstlenmek üzere Angola Devlet Başkanı Lourenço'yu görevlendirdi.
Lourenço'nun daveti üzerine, iki ülke lideri Luanda'da bir araya geldi.
Editor : Buğra Koçak
